મારા ગામની પરંપરા અને ઇતિહાસ

મારુ ગામ બનાસકાંઠા જિલ્લાના લાખણી તાલુકામાં આવેલું પેપળુ ગામ છે 

         

એક ફુલ મને ગમતું.....

હેરોલ્ડ લાસ્વેલનુ પ્રત્યાયનનુ મોડેલ

       હેરોલ્ડ :-  ૧૯૪૮માં વિકસિત સંદેશાવ્યવહારના રેખીય મોડેલ માટે જાણીતા છે 

        અમેરિકન રાજકીય વિજ્ઞાની હેરોલ્ડ ડી. લાસ્વેલના  મત મુજબ પ્રત્યાયનની પ્રક્રિયાનું વિતરણ કરવાની સરળ રીત નીચે મુજબના પ્રશ્નના જવાબ હોઈ શકે

 Who                                 કોણ

Say's what                       શું કહે છે

In which channel            ક્યાં માધ્યમથી

To whom                         કોને

with what effect?            તેની કેવી અસર થાય છે

     આ પાંચ પ્રશ્નો ના ઘટકો છે  પ્રત્યાયનકર્તા, સંદેશા, માધ્યમ,સંદેશો પ્રાપ્તકર્તા અને પ્રતિક્રિયા લાસવેલના આ મોડલને પ્રત્યાયનનું  શાબ્દિક મોડલ કહેવાય છે.

> લાસ્વેલના મતે પ્રત્યાયનના ત્રણ કાર્યો :

1.પર્યાવરણનું નિરીક્ષણ

2.સમાજના વિવિધ ઘટકો વચ્ચે સહ:સબંધ

3.સામાજિક સાંસ્કૃતિક વારસાનો પ્રસાર

Who -Communication > say's what - massage > In which channel - Medium > To whom - Receiver > With what effect ? - Effect

       આ મોડેલમાં સંદેશાવ્યવહારના ઘટકોને સંશોધન ક્ષેત્રને  નિયંત્રણ વિશ્લેષણના નામે ઓળખાવે છે

      લાસ્વેલ કમ્યુનિકેશન મોડલ મૌખિક સંદેશાવ્યવહારનુ વર્ણન કરે છે અને તેમાં પાંચ તત્વોનો સમાવેશ છે આ મોડલને પ્રત્યાયન નું રેખીય મોડેલ અથવા એકસન મોડલ પણ કહેવામા આવે છે. તે સંદેશાવ્યવહારની અંતર્ગત વન-વે પ્રક્રિયાને વર્ણવે છે મોડેલમાં પાંચ ઘટકોનો સમાવેશ થાય છે જેનો ઉપયોગ સમગ્ર સંસાર પ્રક્રિયાના મૂલ્યાંકન માટે વિશેષણ સાધન તરીકે થાય છે અગાઉના "wh"  પ્રશ્નોના જવાબો લોકો વચ્ચેના સંદેશા વ્યવહારની સમજ આવે છે.

1.who   - Control

    ભાગ  -  આ એક કમ્યુનિકેટ વાતચીત કરનાર છે જેને પ્રેક્ષક પણ કહેવામાં આવે છે જે સંદેશ બનાવે છે અને ફેલાવે છે પ્રેક્ષક મધ્યસ્થી પણ હોઈ શકે છે.

વિશ્લેષણ-  આ એક વ્યવસ્થાપન અને તપાસ વિશ્લેષણ છે જે પ્રેક્ષકને વાતચીત કરવાની શક્તિ પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે.

2. Say's what is slebers to "contend analysis"

ભાગ -          આ સંદેશ અથવા સંદેશની સામગ્રી કે જે પ્રેક્ષક ફેલાવે છે.

 વિશ્લેષણ -   સામગ્રી વિશ્લેષણ સંદેશના હેતુ અથવા ગૌણ હેતુ સાથે સંબંધિત છે.

 3.In which channel is slebers to "Media analysis"

  ભાગ -        ચેનલને માધ્યમ અથવા મીડિયાનો વર્ણન કહે છે જે સંદેશ પહોંચાડવા અને ફેલાવવા માટે વપરાય છે આ માધ્યમમાં ઘણા સંદેશાવ્યવહારના સાધનો માસ મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયા સમાવેશ હોઈ શકે છે.

 વિશ્લેષણ - મીડિયા વિશ્લેષણ બતાવે છે કે કેટલું અસરકારક રીતે પ્રાપ્ત કર્તાઓને સંદેશ આપવા માટે કયા માધ્યમનો શ્રેષ્ઠ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

4.To whom is slebers to "A Audience analysis"

 ભાગ -        આ પ્રાપ્તકર્તાઓનુ (મેળવનાર) વર્ણન કહે છે જેમકે લક્ષ જૂથ અથવા વ્યક્તિ સામૂહિક સંદેશાવ્યવહાર સાથે.

વિશ્લેષણ -   વિશ્લેષણ બતાવે છે કે સંદેશ કોના માટે છે અને તે કેવી રીતે શ્રેષ્ઠ રીતે પહોંચવામાં પ્રભાવિત છે.

5.with what effect is slebers to "effect analysis"

ભાગ -        આ  સંદેશો જે અસર તરફ દોરી જાય છે તે પરિણામ કે સફળતાના કહેવાતા ત્રિકોણ, જ્ઞાન, વલણ, વર્તન નો ઉપયોગ હંમેશા ઇચ્છિત અસરને વર્ણવવા માટે થાય છે.

વિશ્લેષણ - અસર વિશ્લેષણ પહેલાથી શરૂ કરવાની     જરૂર પડશે તેથી સંદેશાઓ લક્ષ પ્રેક્ષકોને ધ્યાનમાં રાખીને અને ફીટ કરી શકાય છે.

Example :-40% પીવાના પાણીની અછત 2030                         સુધીમાં અનુભવવામાં મળશે.

Who -                       NDTV

Say's what -            પાણીની સમસ્યા

In which channel - ઇલેક્ટ્રિક મીડિયા

To whom -              ભારતના લોકોને

With what effect-  પાણીની બચત,

                                લોકોને જાગૃતિ,

                                પર્યાવરણ.

> લાસ્વેલ મોડેલ ના લાભ - ગેરલાભો :-

  લાભ - 1. તે  સાવ સરળ છે.

            2. લગભગ તમામ પ્રકારના સંદેશાવ્યવહાર                        માટે અનુકૂળ છે.

            3. અસરકારક ખ્યાલ રજૂ કરે છે.

ગેરલાભ - 1. પ્રતિસાદનો ઉલ્લેખ નથી.

              2. અવાજ નો ઉલ્લેખ નથી.

              3. રેખીય મોડેલ છે.